Balıklar ve hatta balığın faydaları denince akla ilk gelen genellikle faydalı proteinler ve omega-3 yağ asitleri olmaktadır. Sağlıklı bir ortamda yetiştikleri sürece, balık yemek sağlık için oldukça yararlıdır. Problem ise; artık doğal ortamlarında büyüyen balıkların bile sağlığı tehdit edebilmesidir. Balık çeşitleri sağlığı tehdit etme durumlarına göre farklı sıralansa da artık suların temiz olmayışı bütün balık türlerini riske sokmaktadır. Bu konuda tartışmalara son dönemde en çok yolan açan balık somon balığı olarak karşımıza çıkmaktadır. Artık popüler bir yemek olan fırında somon yapılmadan önce birçok bireyin aklında “Norveç somonu sağlıklı mıdır? Yoksa başka bir balık mı tercih etmeliyim? Balık mevsimi geldi mi? Peki ya bu balık yenebilen balıklar içinde mi? Acaba fırını kapatıp konserve ton balığı mı açsam?” gibi sorular oluşmaya başlamıştır.
Deniz Balıkları-Okyanus Balıkları vs. Çiftlik Balıkları
İçindekiler
Endüstriyel üretim yapan fabrikalar, okyanusları ve çeşitli su yollarını merkür ve başka toksik maddeler ile zehirlemektedir. Bu toksik maddeler daha küçük parçalara ayrılıp, sulardaki mikroorganizmalara girmektedir. Büyük balıkların mikroorganizmalarla beslenmesi sonucunda onlarda da merkür birikmesi başlamaktadır. Bu sebeple balığın boyutu büyüdükçe özellikle içeriğindeki merkür miktarı da artmaktadır. Bu sebeple balık besin zincirinde aşağılarda yer alan küçük balıkların tüketimi insan sağlığı için daha yararlıdır. Merkür içeriği söz konusu olduğunda özellikle hamile bireylerin bazı balık türlerinden uzak durması gerekmektedir. Çünkü merkür plasentaya kolaylıkla geçebilmektedir. Ayrıca deniz, akarsu ve göllerde bulunan küçük balıkların bazılarının nesli tükenmek üzeredir. Bu sebeple avlanırken ve balık tüketirken nesli tükenmekte olan türler olmadığına dikkat etmemiz gerekmektedir.
Çiftlik Balıkları Neden Sağlıklı Olmayabilir?
Çiftlik balıkçılığının çıkış amacı, nesli tükenme riski taşıyan balıkların korunmasıdır. Fakat birçok balık çiftliği bu canlılara yarardan çok zarara neden olmaktadır. Çiftlik balıkları belirli büyüklükteki tankların içinde beslendiğinden, bu balıklar için yüzecek çok fazla alan kalmamaktadır. Bu sebeple balıklar birçok sağlık problemiyle karşı karşıya kalabilmektedir. Ayrıca çiftlik balıkları doğada beslenebildikleri gibi beslenmemektedir. Çiftlik balıklarına verilen yemler, genetiği değiştirilmiş mısır veya diğer karada yetişen besinleri içermektedir. Birçok hayvanda olduğu gibi doğal besinleriyle yetişemeyen balıklarda da çeşitli hastalıklar görülmeye başlanır.
Çiftlik balıkları marketlere, oradan da tabaklarımıza kadar geldiği için bu durum insan sağlığını da olumsuz etkileyebilmektedir.
En Sağlıklı Balıklar Hangileri?
Çiftlikte veya doğal ortamında yetişen olması fark etmeksizin sağlık için en iyi balıklar hangileridir sorusunun cevabını vermek zordur. Fakat aşağıda belirtilen birkaç nokta, balık seçiminizde size yardımcı olabilir.
Doğal Ortamında Yetişmiş Balık Seçerken:
- Daha küçük balıkları tercih ederek, balığın içeriğindeki merkür ve diğer toksik madde miktarının daha düşük olduğundan emin olabilirsiniz.
- Yurt dışında Marine Stewardship Council (MSC) etiketli balıklar, doğru avcılık yöntemleri ile yakalanmaktadır. Nesli tükenme riski bulunan canlıları korumak ve kendi sağlığınıza dikkat etmek için aldığınız balıklarda bu sertifikanın olmasına dikkat edebilirsiniz.
Çiftlik Balığı Tercih Ederken Etiketinde Şu İbarelerin Bulunmasına Dikkat Edin:
- Balıklar antibiyotik ve/veya hormon kullanmadan yetiştirilmiştir.
- Balıklar düşük yoğunluklu tanklarda (Yüzmeleri için yeterince yer ayrılarak) yetiştirilmiştir.
- Balıkların yüzdüğü tanklar ve kullanılan cihazlar sentetik herbisitlere maruz kalmamıştır.
- Balıklar genetiği değiştirilmemiş bitkiler içeren doğala en yakın diyet ile beslenmiştir.
Fikirlerinizi merak ediyoruz...