B6 Vitamini Hakkında Bilinmesi Gerekenler

B6 vitamini diğer tüm B grubu vitaminler gibi suda çözünmektedir. Vücuttaki birçok önemli fonksiyonda görev almaktadır.

B6 VİTAMİNİ NEDİR?

B6 vitamini birçok besinde doğal olarak bulunan, suda çözünen bir B vitaminidir. Aynı zamanda piridoksin, pridoksal ve pridoksamin isimleriyle farklı formları bulunmaktadır. B6 vitamin meyve ve sebzelerde pridoksin formunda bulunmaktadır. Tahıllarda ise biyoyararlılığı daha düşük olan bir formda bulunmaktadır.

B6 Vitamini Ne İşe Yarar?

Vitamin B6 özellikle protein metabolizmasında rol alan yaklaşık 100 enzim için koenzim görevini üstlenmektedir. Aynı zamanda nörotransmitlerin metabolizmasında görev alarak bilişsel gelişimin sağlanmasına katkıda bulunur. B6 kandaki homosistein seviyelerinin normal seyretmesine yardımcı olmaktadır. Bu vitaminin diğer görevleri de glukogenez ve glikogenolize dahil olmak, bağışıklık sistemini ve hemoglobin oluşumunu desteklemektir. B6 vitamini faydaları bu şekilde sıralanabilir.

İnsan vücudu B6’yı ince bağırsağın bir kısmı olan jejenumdan emer. Vücutta B 6 vitamini seviyelerinin saptanması PLP durumunun değerlendirilmesiyle gerçekleştirilebilir. 20-30 nmol/L ve üstündeki PLP (B6 vitamininin koenzim olarak kullanılan bir formu) seviyeleri yetişkinlerde yeterli seviyelerde B6 bulunduğunu saptamaya yeterlidir.

Günlük B6 Vitamini İhtiyacı 

RDA (FNB Verileri)

B6 Vitamini Nelerde Bulunur?

Peki B6 Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?

Balık, dana karaciğeri ve diğer sakatatlar, patates, diğer nişastalı besinler, narenciye grubunda değerlendirilmeyen bütün meyveler vitamin B6  içeren besinler olarak sıralanabilir. Diyet ile alınan B6’nın yaklaşık %75’i yüksek biyoyararlılığa sahiptir.

Takviyeler

B6 vitamini tablet şeklinde, multivitaminlerin içinde, B kompleks takviyelerin içinde ve tek başına takviye şeklinde satılmaktadır. B6 vitamini ilaç sektöründe oldukça fazla kullanılan bir vitamindir. Tek başına takviye olarak piyasada bulunan B6 vitaminlerinin çoğu pridoksin (Pridoksin Hidroklorit) formunda bulunurken, bazıları PLP formundadır. Takviyelerden alınan B6 vitamininin emilimi besinlerle alınan B6 vitamininden bir farklılık göstermemektedir.

B6 Vitamini Eksikliği

Toplumda B6 eksikliğinin tek başına görülmesi oldukça nadir bir durumdur. Genellikle diğer B vitaminlerinin de eksik olmasıyla birlikte görülmektedir. Peki B6 vitamini eksikliği nelere yol açar?

B6 eksikliği mikrositik anemi, elektroensefalokgrafik anomaliler, dermatit, dudak köşelerinin çatlaması, dilin şişmesi, depresyon ve zayıflamış bağışıklık sistemiyle ilişkilendirilmektedir. B6 eksikliği çok şiddetli olmayan bireylerde belirtilerin görülmesi aylar ve hatta yıllar alabilmektedir. Bebeklerde B6 eksikliği akut duyma bozukluklarına ve anormal çırpınma nöbetlerine neden olabilmektedir. İleri seviyelerdeki böbrek hastalıkları, kronik böbrek yetmezlikleri ve diğer böbrek hastalıkları B6 eksikliğine neden olabilmektedir. Buna ek olarak B6 eksikliği çölyak, Crohn’s hastalığı ve ülseratif kolit gibi emilim bozukluğu hastalıklarından da kaynaklanabilmektedir. Homosisteinüri gibi bazı genetik hastalıklar ve antiepileptik amaçlarla kullanılan bazı ilaçlar da B6 eksikliğine neden olabilmektedir.

B6 Vitamini Eksikliği Riski Taşıyan Bireyler

Böbrek Fonksiyonları Bozulmuş Bireyler

Kronik böbrek hastalıkları bulunan veya akut bir böbrek hastalığının ileri seviyelerini yaşayan bireylerde B6  eksikliğine sıkça rastlanmaktadır. Aynı zamanda diyaliz tedavisi gören veya transplantasyon işlemi geçirmiş bireylerde de B6 vitamini eksikliğine rastlanabilmektedir. Böbrek hastalığı bulunan bireylerde çoğunlukla B6 eksikliği belirtilerine rastlanmaktadır.

Otoimmün Hastalıkları Bulunan Bireyler

Romatoid Artirit hastası olan bireylerde genellikle düşük B6 vitamini seviyelerine rastlanmaktadır. Bu düşük seviyelerin görülmesine, hastalıktan kaynaklanan inflemasyonların neden olduğu düşünülmektedir. B6 takviyesi bu hastalarda seviyelerin iyileşmesine yardımcı olsa da inflamatuar sitokinlerin üretimini baskılamazlar. Mekanizması henüz açıklanamamış olsa da çölyak, Crohn’s hastalığına sahip, ülseratif kolit ve diğer inflamatuar bağırsak hastalıklarına sahip bireylerde de B6 eksikliği görülmektedir. Bu durumun sebebi olarak emilim bozuklukları göz önünde bulundurulmaktadır.

Alkol Bağımlısı Olan Bireyler

Alkol asetaldehit üretimine neden olur. Aldehit PLP ile protein bağlama konusunda yarışır ve hücreler tarafından PLP üretiminin gerçekleştirilmesini engeller. Bu yüzden alkol bağımlılığı bulunan bireylerde pridoksin takviyesi faydalı olabilmektedir.

Yüksek Dozda B6 Vitamini Alımı

B6 vitamini fazlalığı, besinlerle yüksek dozda alımla hiçbir zaman ilişkilendirilmemiştir. Fakat 12-40 ay kadar günde 1-6 gram kronik pridoksin alımı vücut kas kontrolünün kaybedilmesi şeklinde ortaya çıkan bir nöropati olan ataksinin görülmesine neden olabilmektedir. Birey pridoksin alımını durdurduğunda genellikle ataksi belirtileri de ortadan kalkmaktadır. Bu vitaminin yüksek dozda alınmasıyla ortaya çıkabilecek diğer problemlerde, ağrılı cilt lezyonları, fotosensitivite, gastrointestinal sorunlar olarak sıralanabilir.

Hamileliğin ilk yarısında piridoksin takviyesi almış hamilelerde yapılan çalışmalarda bazı bebeklerde doğumsal anomalilere rastlanmıştır. Fakat son dönemde yapılan bazı çalışmalar günde ortalama 130 mg’lık pridoksin takviyesinin, hamileliğin 7. Haftasından itibaren alınması ve yaklaşık 9 hafta boyunca sürdürülmesinin anomalilerle bir ilişkisi olmadığını ortaya koymuştur.

Çalışmaların yetersizliğine ve potansiyel riske bağlı olarak FNB yetişkinler için günlük B6 takviyesi alımının üst limitini 100 mg/gün olarak belirlemiştir. Çocuk ve adölesanların ise üst limitleri vücut tiplerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Üst limitler özel bir durumda tedavi gören hastaların B6 alımlarını temsil etmemektedir. Bu gibi durumlarda sağlık profesyonellerinden destek alınması gerekmektedir.

B6 Vitamini Alımı Üst Limitleri (UL, FNB Verileri)

*Anne sütü ve bebek mamaları bebekler için tek B6 vitamini kaynağı olmalıdır.

B6 vitamini ilaç fiyatları ve markaları piyasada değişkenlik göstermektedir.

Solgar B6 vitamini ve Türkiye piyasasından yakın zamanda çekilen bir firmaya ait olan GNC B6 vitamini en bilindik takviye türleri olarak akıllarda yer etmiştir.