Bal Mucize midir? Faydaları Nelerdir?

Bal yüzyıllardır birçok özelliği ile sağlıklı olmak isteyen bireylerin kullandığı mucizevi bir besin olmuştur.

Bal Mucize midir? Faydaları Nelerdir? Kovanların çalışkan işçisi olan bal arısı tarafından üretilen bu besin öğesi kimi zaman evlerimize süzülmüş haliyle kimi zaman da bal peteği şeklinde girmektedir. Petek bal formunda oldukça lezzetli olabilen, birçok diyet tarifi içinde şeker yerine geçen bu mucizevi besinin özelliklerini beraber inceleyelim.

Bal faydaları saymakla bitmez iken üzerinden geçilmesi gerekilen ve kontrollü olunması gerekilen bazı durumlar da söz konusu olabilmektedir.

Bal Besin Öğelerinden Zengindir

Arılar tarafından yapılan tatlı ve kıvamlı bir besindir.

Arılar bitkilerin içinde bulunan nektar adı verilen şeker içeriği yüksek bir maddeyi toplayarak bal üretimi gerçekleştirmektedirler.

Nektarın bir sirkülasyon halinde tüketilip, sindirilmesi sonucunda açığa çıkmaktadır.

Balın rengi, kokusu ve tadı, nektarının türüne göre farklılık göstermektedir.

Peki bal kaç kalori?

Genellikle bir yemek kaşığı kadarı (20 gram) 64 kalori, 17 gram şeker içerir. İçinde bulunan şeker türleri fruktoz, glikoz, maltoz ve sukrozdur.

Bu besin lif, protein veya yağ içermemektedir.

Ayrıca eser miktarda vitamin ve mineral içermektedir. Günlük ihtiyacınızın karşılanabilmesi için çok fazla  tüketmeniz gerekmektedir.

Balın sağlık için faydalı olduğu bilinen yönleri bitkilerden gelen bioaktif bileşiklerden kaynaklanmaktadır. Daha koyu olan ballar bu bileşenlerden daha yüksek miktarlarda içermektedir.

Yüksek Kaliteli Balın Antioksidan Miktarı da Yüksektir

Yüksek kaliteli balın antioksidan içeriği yüksektir. Bu antioksidan niteliğe sahip maddelerin içinde organik asitler ve fenolik bileşikler bulunmaktadır.

Karabuğdaydan toplanan nektarlar ile yapılan balın vücudun antioksidan kapasitesini arttırdığına dair bir çalışma yapılmıştır.

Antioksidanlar, kalp krizi, inme ve bazı kanser türlerinin önlenmesinde oldukça etkili olarak bulunmuşlardır.

Diyabetik Bireyler için Şekerden Daha Az Zararlıdır

Diyabetli bireylerin balı tüketmeleri konusunda literatürde bulunan çalışmaların sonuçları farklılık gösterebilmektedir.

Kötü kolesterol olarak bilinen LDL’nin ve trigliserit seviyelerinin azalmasını sağlarken, iyi kolesterol olan HDL’nin yükselmesini sağlayabilir.

Fakat yapılan çalışmalar kan glikoz seviyesini –şeker kadar olmasa da- hızlıca yükseltebileceğini belirtmektedir.

Her ne kadar şekerden daha az zarar verebileceğini kanıtlayan çalışmalar bulunsa da balın da diyabetli bireyler tarafından dikkatli tüketilmesi gerekmektedir.

Hatta diyabetli bireylerin yüksek kalori içeriğine sahip besinleri tamamen hayatlarından çıkarmaları daha iyi olacaktır.

Ayrıca bazı balların daha çabuk olgulanlaştırılmak ve piyasaya sürülmek amacıyla şeker şurupları ile zenginleştirildiğini unutmamamız gerekmektedir. Birçok ülkede bu uygulama yasak olsa da kaçak bir şekilde uygulanması oldukça sık görülen bir durumdur. Bu yüzden mümkün olduğu kadar organik bal satın almaya özen göstermek önemlidir. Bal fiyatları yüksektir. Bunun sebebi organik balların üretiminin masraflı ve sabır gerektiren bir iş olmasıdır.

Baldaki Antioksidanlar Tansiyonu Düşürmeye Yardımcı Olabilir

Yüksek tansiyon özellikle kalp hastalıkları için oldukça ciddi bir risk faktörüdür. Balın tansiyonun düşürülmesine yardımcı olabileceği belirtilmektedir.

Bunun sebebi olarak içeriğindeki antioksidanların etkili olduğu düşünülmektedir.

Sıçanlarda da insanlar da yapılan araştırmalar, bu besini tüketen deneklerin tansiyonlarında ortalama miktarlarda düşüş gözlemlemiştir.

Kalp Sağlığını Desteklemektedir

Balın içinde bulunan antioksidanlar kalbe giden atardamarlı korur ve kan akışının düzgün olmasını sağlar. Ayrıca kanın tehlikeli şekilde pıhtılaşmasının önüne geçebilirler.

Sıçanlarla yapılan bir çalışma balın kalbi oksidatif stresten koruduğunu belirtmiştir.

Yaraların İyileşmesini Sağlayabilir

Antik Mısır zamanından beri  haricen yaraların iyileşmesi için kullanılmaktadır.

26 çalışmanın incelenmesinden oluşan bir derleme çalışmasında balın yanıkların ve enfekte olmuş ameliyat yaralarının iyileşmesinde oldukça etkili olduğu bulunmuştur.

Aynı zamanda diyabetik ayak yaralarının iyileşmesine de yardımcı olmaktadır.

Bir başka çalışmada balla yara tedavisinde %43.3’lük bir başarı elde edilebildiğini belirtmiştir.

Araştırmaların balın cilt üzerindeki bu iyileştirici etkilerinin antibakteriyel ve antiinflamatuvar etkileri sayesinde gerçekleştiğini belirtmektedir. Ayrıca yaranın çevresindeki dokunun da beslenmesini sağlamaktadır.

Ayrıca herpes lezyonları ve sedef hastalığı gibi rahatsızlıkların da iyileştirilmesine yardımcı olabilmektedir.

Bu yüzden özellikle internette bal maskesinin faydaları gibi içerikler görmeniz olasıdır.

Manuka balı özellikle yanıkların iyileşmesini destekleyen farklı bir türüdür.

Öksürükleri Yumuşatabilir

Öksürük özellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanmış çocuklarda ciddi bir problem haline gelebilmektedir.

Öksürük geceleri çocukların uyumasını zorlaştırabilmektedir. Öksürük için üretilen ilaçlar her zaman işe yarayamayabilir ve yan etkileri bulunabilir.

Balın öksürük için etkili olabileceğine dair çalışmalar bulunmaktadır. Hatta bu çalışmaların birçoğu balın öksürük ilaçlarından daha etkili bir şekilde belirtileri azalttığını belirtmiştir.

2 yaşın üzerindeki çocuklara zencefil bal limon karışımı suda seyreltilerek verildiğinde hem öksürük belirtileri hafifler hem de bağışıklık sistemleri desteklenmiş olur.

Söz konusu çocuklar olduğunda unutulmaması gerekilen en önemli nokta 1 yaşından önce botulizm enfeksiyonu riskinden dolayı çocuklara balın verilmemesi gerektiğidir.

Lezzetli Olabilir ama…

Bu besin lezzetlidir ve dolayısıyla birçok sağlıklı tarifte şeker alternatifi olarak yerini almaktadır.

Fakat balı tercih ederken dikkat etmeniz gereken birkaç noktadan bahsederek yazımızı tamamlamak isteriz.

Öncelikle çeşitli şuruplarla zenginleştirilmediğinden emin olmak için kaliteli ballar satın almalısınız. Güvenilir bir üretici araştırabilir ve tüm ballarınızı oradan alabilirsiniz.

Şeker ve kalori miktarı yüksek olduğundan hem kilo hem de kan glikoz seviyelerinin kontrolü için sınırsız tüketilemeyeceğini bilmeniz gerekmektedir.

Faydalı özellikleri bulunsa da bal kesinlikle yüksek miktarlarda tüketilmemelidir.