Magnezyum Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Magnezyum periyodik cetvelde “Mg” simgesiyle yerini alan ve insan sağlığı için oldukça önemli olan bir mineraldir.

MAGNEZYUM NEDİR?

Magnezyum, vücut tarafından üretilemeyen, birçok besinde ve takviye ürününde bulunan, ayrıca bazı ilaçlara da eklenen önemli bir mineraldir.

Magnezyum Ne İşe Yarar?

300’den fazla enzimin kofaktörü olarak, protein sentezi, kas ve sinir fonksiyonları, kan glikoz seviyelerinin kontrolü ve kan basıncı regülasyonunun sağlanması gibi önemli mekanizmalarda rol oynamaktadır.  Aynı zamanda enerji üretimi, oksidatif fosforilasyon ve glikolizde de görev alır. Kemik gelişimin, DNA ve RNA sentezinde ve bir antioksidan olan glutatyonun sentezlenmesinde gereklidir. Son olarak da, kalsiyum ve potasyum iyonlarının aktif taşımasında görev alarak, sinir iletimi, kas kasılması ve normal kalp ritmi için önemli bir hal alır. Bu gibi fonksiyonlar magnezyum faydaları olarak sıralanabilir.

Yetişkin bir insanın vücudu yaklaşık 25 g Mg içerir, bunun %50-60’ı kemiklerde geriye kalanının çoğu ise yumuşak dokuda bulunur. Toplam magnezyumun %1’inden azı kanda serbest olarak dolaşır ve bu miktar katı bir şekilde vücut tarafından kontrol edilir. Normal serum seviyeleri 0.75-0.95 milimol/litre aralığındadır. Hipomagnezemi 0.75 mmol/L’den az seviyelere sahip olan bireyler için kullanılan bir tanımdır. Vücudun Mg dengesi günde yaklaşık 120 mg magnezyumun idrarla çıkmasını sağlayan böbrekler tarafından sağlanır. Vücut seviyeleri düştüğünde idrar ile atımında da düşüşler görülmektedir.

Vücudun bu mineral içeriğiyle ilgili seviyelerini belirlemek zordur çünkü bulunan magnezyumun çoğu serumda değildir. Fakat yine de seviyelerinin ölçülmesi için çoğunlukla kandan faydalanılmaktadır.

Günlük Önerilen Alım

Günlük önerilen Mg alımları aşağıda belirtildiği gibidir.

RDA Değerleri (FNB Verileri)

*Yeterli Alım (AI)

Magnezyum Nelerde Bulunur?

Magnezyum nelerde var sorusunun cevabı birçok besini, takviyeleri ve ilacı içine dahil etmektedir.

Magnezyum İçeren Besinler

Bu mineral birçok yiyecek ve içecekte bulunmaktadır. Ispanak gibi yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller, yağlı tohumlar ve tam tahıllı besinler magnezyum içeren yiyecekler olarak sıralanabilir. Genel olarak diyet lifi içeriği yüksek olan besinler Mg içerir. Magnezyum hangi besinlerde bulunur sorusunun cevabı bu şekildeyken, Mg aynı zamanda besinlerin zenginleştirilmesi için de kullanılır. Bazı besin işleme metodları bu mineralin seviyelerini düşürebilmektedir. Markaya ve elde edilen kaynağa bağlı olarak değişim gösterse de içme suları da magnezyumdan zengin kaynaklar olarak belirtilebilir. Tüketilen magnezyumun yaklaşık %30-40’ı vücut tarafından emilmektedir.

Magnezyum Takviyesi

Bu mineral takviyelerde ve ilaçlarda, magnezyum oksit, magnezyum sülfat, magnezyum hidroksit, sitrat ve klorit olmak üzere çeşitli farklı formlarda bulunmaktadır. Farklı türlerdeki takviyelerden elde edilen mineralin emilimi de farklılık göstermektedir. Örneğin, çözünebilen Mg vücut tarafından çözünemeyenlere kıyasla daha kolay emilir. Bu yüzden sıvı Mg takviyeleri daha etkilidir. Fakat piyasada magnezyum tablet formunda da bulunmaktadır. Solgar magnezyum piyasada bulunan takviyelere bir örnektir. Yapılan bir çalışma, besin takviyelerinden yüksek dozda alımının (142 mg/gün) vücut tarafından emilimini ve vücudun Mg dengesini bozduğunu öne sürmüştür.

Magnezyum Eksikliği Nedir?

Besin ile yetersiz alım gerçekleşmediği sürece bu mineralin eksikliği çok sık görülmez. Bunun nedeni böbreklerin idrarla bu mineralin atımını kontrol etmesidir. Fakat farklı sağlık sorunlarına bağlı olarak (alkolizm, bazı ilaçların kullanımı vb.) eksikliği görülebilmektedir.

Eksikliğinin belirtileri; iştah kaybı, mide bulantısı, kusma ve güçsüzlük olarak sıralanabilir. Eksiklik şiddetlendiğinde ise, bilinç kaybı, kramplar, nöbetler, anormal kalp kasılmaları gözlemlenebilir. Şiddetli eksikliği ise, hipokalemi ve hipokalsemi görülmesine neden olabilir. Eksikliğinde görülen hastalıklar farklı kademeleriyle bu şekildedir. Sorunların yaşanmasının sebebi mineral dengesinin bozulmasıdır.

Yüksek Dozda Alımı Riskli mi?

Besinlerden yüksek dozda alım sağlıklı bireylerde bir tehlike teşkil etmez çünkü böbrekler dengeyi sağlamaktadır. Fakat takviyelerden alınan miktarın çok yüksek olması sonucunda görülen magnezyum fazlalığı, mide bulantısı ve ishal gibi bazı belirtilerin görülmesine neden olabilmektedir. Özellikle ishalin görülmesinin sebebi takviyelerde tuz formatında bulunan magnezyumun ozmotik aktivitesidir. Buna bağlı olarak laksatif etki görülmektedir. Günde 5,000 mg ve daha fazla alımına neden olabilecek ilaçlar Mg zehirlenmesiyle ilişkilendirilmektedir. Zehirlenme belirtileri genellikle serum seviyeleri 1.74-2.61 mmol/L ‘ye ulaştığında ortaya çıkmaktadır. Zehirlenme belirtileri, kaslarda güçsüzlük, nefes almakta güçlük, kusma, depresyon, bozulmuş böbrek fonksiyonlarının görülmesine neden olmaktadır.

Takviye Edilen Üst Limitler (UL)